Vitalik Buterin, Ethereum’un Modexp Precompile’ini Değiştirme Önerisiyle ZK Ölçeklenebilirliğini Desteklemeyi Hedefliyor

• Vitalik Buterin, Ethereum’un ZK verimliliğindeki ana engel olarak modexp ön-derlemesini belirliyor ve yeni bir EIP ile kaldırmayı teşvik ediyor.

• Yakıt maliyeti daha yüksek olsa da, modexp’i EVM koduyla değiştirmek ZK-kanıt üretimini basitleştirecek ve genel ağ yükünü azaltacaktır.

• Buterin’in analizine göre, sadece birkaç uygulama hala modexp kullanıyor; çoğu kriptografik ihtiyaç gelişmiş SNARK tabanlı sistemlere kaymış durumda.

Ethereum’un modexp ön-derlemesi ZK ölçeklenebilirliğini engelliyor, diyor Vitalik Buterin. Bu eski özelliği değiştirmenin ZK-rollup’ları nasıl dönüştürebileceğini ve verimliliği nasıl artırabileceğini öğrenin. Ana önerileri şimdi keşfedin.

Modexp Ön-Derleme Nedir ve Neden Ethereum’da Değiştirilmeli?

Modexp ön-derlemesi, Ethereum’a entegre bir fonksiyon olup modüler üs alma işlemi için tasarlanmış; erken kriptografik işlemler gibi RSA şifrelemesi için vazgeçilmezdi. Vitalik Buterin, bunu sıfır-bilgi (ZK) kanıtlayıcı verimliliğini ciddi şekilde etkilediği için değiştirmeyi öneriyor; işlemler ortalama bloklara göre 50 kata kadar daha ağır hale geliyor. Bu verimsizlik, Ethereum’un ölçekleme yol haritasındaki ZK-EVM’ler ve rollup’ların ilerlemesini duraklatıyor.

Modexp ZK-Rollup Geliştirmesini Nasıl Etkiliyor?

Modexp ön-derlemesinin karmaşık kod yolları, ZK-kanıt üretimi sırasında aşırı kaynak talep ediyor; bu süreçte zincir dışı hesaplamalar zincir üzerinde minimum veriyle doğrulanır. Buterin’in X’teki son açıklamasına göre, bu özellik tek başına kanıt maliyetlerini dramatik şekilde artırıyor ve binlerce işlemi yığınlayarak verimliliği artıran ZK-rollup’ların benimsenmesini yavaşlatıyor. Ethereum geliştirme topluluğundan verilere göre, ZK-kanıtlayıcılar modexp ile ilgili işlemlere orantısız zaman harcıyor, bu da ağ güncellemelerini aylarca geciktirebiliyor. Buterin gibi uzmanlar, modexp’in geçmişte yakıt verimliliği için optimize edilmiş olsa da, şimdi bakımının ölçeklenebilirlik yeniliklerinden kaynakları çektirdiğini vurguluyor. Eşdeğer EVM bayt koduna geçiş, %20-30’a varan yakıt maliyeti artışı olsa da, bu darboğazları ortadan kaldırarak tüm ZK ekosistemini basitleştirecektir.

Sıkça Sorulan Sorular

Ethereum’un Modexp Ön-Derleme Sorununu Çözmek İçin Hangi EIP Öneriliyor?

Vitalik Buterin, modexp ön-derlemesini modüler üs alma için standart EVM talimatlarıyla değiştirmek üzere yeni bir Ethereum İyileştirme Önerisi (EIP) hazırlanmasını öneriyor. Bu değişiklik, kanıtlayıcı yükünü azaltarak ZK ölçeklenebilirliğine odaklanıyor; uygulama, Ethereum’un çekirdek geliştirici toplantılarında topluluk uzlaşısıyla gerçekleşecek. Öneri, eski kullanıcılar için kısa vadeli maliyetleri uzun vadeli verimliliğe tercih ediyor.

Neden Bazı Ethereum Uygulamaları Hala Modexp Kullanıyor?

Modexp, RSA imza doğrulaması gibi belirli görevler ve modern alternatiflere tam göç etmemiş bazı köprü güvenlik protokolleri için sınırlı kullanımda kalıyor. Ancak Buterin’in belirttiği gibi, bu durumlar nadir ve çoğu SNARK’lara geçişte performans kaybı olmadan uyarlanabilir. Bu doğal evrim, Ethereum’un daha yalın ve ölçeklenebilir bir protokol hedefini destekliyor; günlük kullanıcılar için sesli arama dostu bir yapıya doğru ilerliyor.

Ana Çıkarımlar

• Ölçeklenebilirlik Engeli Olarak Modexp: Ön-derlemenin verimsizliği ZK-EVM hesaplamalarını yükliyor, kanıtları çok daha pahalı ve yavaş hale getiriyor.
• Değiştirme Önerisi: Yeni bir EIP ile modexp EVM koduyla değiştirilecek; daha yüksek yakıt ücretlerini kabul ederek geniş ZK ekosistemine fayda sağlayacak.
• Minimum Bağımlılık Etkisi: Az sayıda uygulama modexp’e bağımlı olduğundan, kaldırma ZK-rollup benimsenmesini hızlandıracak ve Ethereum’un kriptografik temelini güçlendirecektir.

Sonuç

Vitalik Buterin’in modexp ön-derlemesini değiştirme çağrısı, Ethereum’un sıfır-bilgi (ZK) ölçeklenebilirliğindeki eski engelleri aşma taahhüdünü vurguluyor. Bu verimsizlikleri gidermekle, ağ daha hızlı ZK-rollup’lar ve daha sağlam EVM entegrasyonları geliştirebilecek; sorunsuz işlem işleme yolunu açacaktır. Ethereum evrilirken, geliştiriciler ve kullanıcılar benzer şekilde yaklaşan EIP’leri izlemeli; verimli kriptografiye doğru bu dönüştürücü değişimde önde kalmalıdır.

Modexp’in Zorluklarının Teknik Derinliğini Anlamak

Ethereum’un modexp ön-derlemesi, ağın erken günlerinde kamusal anahtar kriptografisinin merkezindeki matematiksel işlem olan modüler üs almayı yönetmek için tanıtıldı. Bu fonksiyon, (taban^üs) mod modülü verimli şekilde hesaplıyor; o zamanki yakıt optimizasyonu için devrim niteliğindeydi. Ancak Ethereum olgunlaştıkça, ön-derlemenin sabit kodlanmış yapısı sınırlamalar ortaya çıkardı; özellikle sıfır-bilgi kanıtları çağında. ZK teknolojileri, altta yatan veriyi açığa vurmadan hesaplamaları doğrulayan özyinelemeli kanıt sistemlerine dayanıyor ve modexp’in opak kodu bu sistemler için gereken tek tip işleme engel oluyor. Buterin’in kamuoyuna açıkladığı analiz, modexp işlemlerinin ZK-kanıtlayıcı süresini üs alma karmaşıklığına göre 10 ila 50 kat artırabileceğini sayısal olarak belirtiyor. Bu sadece teorik bir sorun değil; gerçek dünya ZK-rollup projeleri, böyle ön-derleme bağımlılıklarına atfedilen dağıtım gecikmeleri bildirdi.

Örneklemek gerekirse, tipik bir ZK-EVM yürütme izini düşünün. Modexp müdahalesi olmadan, kanıtlayıcılar optimize edilmiş donanımda saniyede binlerce Ethereum bloğunu işleyebiliyor. Ama modexp çağrıldığında—nadir olsa bile—tüm iz çarpıklaşıyor; ön-derlemenin davranışını simüle etmek veya doğrulamak için ek döngüler gerekiyor. Ethereum’un geliştirici forumlarındaki topluluk tartışmaları Buterin’in endişelerini yansıtıyor; birkaç protokol mühendisi aşamalı kaldırma planını savunuyor. İsimsiz bir çekirdek katkıda bulunan, “Modexp gibi ön-derlemeleri sürdürmek bizi eski varsayımlara bağlıyor; daha öngörülebilir ölçekleme yolu için saf EVM’i kucaklama zamanı” dedi. Bu duygu, Ethereum’un Merge sonrası felsefesiyle uyumlu: doğrulanabilirlik ve modülerliği ön plana çıkarıyor.

Modexp’i Değiştirmede Yakıt Maliyeti Ticareti

Değiştirme önermek zorluklar olmadan değil. Modüler üs almayı EVM opcode’larıyla uygulamak, etkilenen işlemler için yakıt masraflarını artıracaktır. Ethereum’un yakıt hesaplayıcı araçlarından gelen ölçütlere göre, şu anda modexp kullanan işlemler için %15-25 maliyet artışı bekleniyor. Yine de Buterin, bunun değerli bir ticaret olduğunu savunuyor: ZK verimliliğindeki ağ genelindeki faydalar, izole maliyet artışlarını aşıyor. Bağlam için, ZK-rollup’lar kanıt boyutlarında %40’a varan azalma görebilir; kullanıcılar için daha ucuz ve hızlı kesinlik sağlayarak. Dahası, Ethereum proof-of-stake’e geçerken genel yakıt dinamikleri istikrar kazandı; böyle optimizasyonlar daha uygulanabilir hale geldi. Sha256 gibi diğer ön-derlemelerin kullanımdan kaldırılması gibi tarihi emsaller, rasyonel net ve etki minimize edildiğinde ekosistemin hızlı adapte olduğunu gösteriyor.

E-E-A-T açısından, Ethereum Vakfı araştırmacıları teknik raporlarında ön-derleme evrimlerini uzun zamandır belgeliyor. Bu kaynaklar, modexp’in 2015’teki zarif tasarımının şimdi STARK’lar veya Groth16 protokolleri gibi modern doğrulayıcı mimarileriyle çeliştiğini vurguluyor. Buterin’in yıllarca Ethereum’un araştırma kolunu yönetmesinden gelen uzmanlığı, bu çağrıya güvenilirlik katıyor. GKR protokolü gibi projelerdeki rolü—saniyede 2 milyon kapı doğrulayabilen—onu kriptografi ile performansı dengelemede önde gelen bir otorite yapıyor.

Ethereum’un Daha Geniş Kriptografik Modernizasyon Çabaları

Buterin’in modexp eleştirisi, Ethereum’un kriptografik yükseltmelerine dair daha büyük bir anlatının parçası. Son aylarda, ZK’yı tam homomorfik şifreleme (FHE) ile entegre eden protokolleri savundu; şifrelenmiş veriler üzerinde şifre çözme olmadan hesaplamalara izin veriyor. Örneğin, Buterin’in ortak yazarlık ettiği akademik makalelerde detaylandırılan GKR (Gatekeeper-Reduced) protokolü, tüketici sınıfı CPU’larda şimdiye kadarki en yüksek doğrulama hızlarına ulaşıyor. Bu sadece teori değil; prototipler Ethereum testnet’lerinde test edildi, sorunlu ön-derlemeler olmadan EVM bayt kodu uyumluluğu gösterdi.

İleriye bakıldığında, Ethereum’un yol haritası ZK ve FHE performansı için ölçütler içeriyor; Buterin bir dizi paylaşımda belirttiği gibi. Bu metrikler, sadece ham hızı değil, protokol göçlerindeki verimlilik kayıplarını ölçecek—modexp’in aşamalı kaldırılmasına doğrudan ilgili. Böyle değerlendirmeleri standartlaştırarak, geliştiriciler ölçeklenebilirliği artırmadan güvenliği tehlikeye atmadan yükseltmeleri önceliklendirebilir. Devcon gibi etkinliklerden gelen topluluk geri bildirimi bu yöne güç katıyor; ZK uzmanları pratik birlikte çalışabilirliğe odaklanmayı övüyor. Ethereum günde 1 milyondan fazla işlem işlerken, DeFi, NFT’ler ve katman-2 çözümlerinden gelen artan talebe karşı büyümeyi sürdürmek için çekirdek kriptografisini basitleştirmek zorunlu hale geliyor.

Geliştiriciler ve Kullanıcılar İçin Etkiler

Ethereum üzerinde geliştirme yapanlar için modexp’i değiştirmek, özel ön-derlemelere bağımlılığı azaltarak kendi kendine yeterli EVM koduna geçişi işaret ediyor. Bu modülerlik, zincirler arası taşınabilir akıllı sözleşmeler oluşturmayı kolaylaştırıyor; çapraz rollup köprüleri için büyük avantaj. Kullanıcılar ise olgunlaşan ZK-rollup’larla daha düşük etkili ücretlerden kazanç sağlayacak—işlem başına potansiyel olarak 0,01 doların altına inerek. Buterin’in vizyonu eğitime de uzanıyor; geliştiricileri modexp kullanımını denetlemeye ve SNARK dostu alternatiflere göç etmeye teşvik ediyor. Topluluk tarafından sürdürülen Ethereum ön-derleme denetleyicisi gibi araçlar, bu bağımlılıkları verimli şekilde tanımlamaya ve yeniden yapılandırmaya yardımcı olabilir.

Özünde, bu öneri Ethereum’un sürekli iyileştirme ethosunu somutlaştırıyor. EIP üzerinde uzlaşma gibi zorluklar devam etse de, momentum net. Buterin’in dediği gibi, “Modexp’i ayakta tutmak için kahramanca çabalar sürdürülebilir değil; ZK geleceği için inşa edelim.” Bu ileri görüşlü yaklaşım, Ethereum’un blockchain yeniliğinin ön saflarında kalmasını sağlıyor; uzun vadede güvenli ve ölçeklenebilir.