Ciddi kayıplar yaşanmasının önüne geçerek yatırımcılar için bir can simidi görevi gören stop loss (zarar kes) yönteminin ne olduğunu inceleyelim.
Stop Loss (Zarar Kes) Nedir?
Bir işleme girildikten sonra yatırımcının belirli bir fiyata zararına satış emri koymasına “stop loss (zarar kes)” denir. Buradaki amaç olası bir sert harekette büyük kayıplar yaşanmasını engellemek ve böylece bakiyenin korunmasını sağlamaktır. Stop loss yerini belirlemek bu konuda en önemli hususlardan biridir. Stop konacak fiyat seviyesinin yakın veya uzak olmasından ziyade pozisyon riskini rahatça kontrol edebilecek bölgeler dikkate alınmalıdır. Çünkü yakın stoplu işlemlerde ortalama kayıplar azalırken başarı oranı da azalmaktadır. Benzer şekilde uzak stoplu işlemlerde de başarı oranı artarken ortalama kayıplar yükselmektedir.
Stop Loss Yöntemleri Nelerdir?
- Grafik Stopu: Bu yöntemde, stop noktası olarak teknik analiz yöntemlerinden faydalanılır. Yani direnç kırılımı ile alım yönlü işlem alan bir yatırımcı stop noktası olarak kırılan direncin bir tık altını belirleyebilir. Yine benzer şekilde destek kırılımı ile satış yönlü işlem alan bir yatırımcı stop noktası olarak kırılan desteğin bir tık üstünü belirleyebilir. Başka bir örnek olarak ise işleme girilen zaman diliminde yaşanacak trend kırılımı ile işlem stoplanabilir (bknz: Trend Çizgisi Nedir ve Nasıl Çizilir?).
- Yüzde (%) Stop: Bu yöntemde, yatırımcı stop noktasını işleme giriş seviyesine göre belirler. Yani alım yönlü işlem alan bir yatırımcı, “Giriş seviyemden %15 düşer ise işlemi stoplarım.” düşüncesi ile stop noktasını belirler. Bu yöntemde ideal stop oranı diye bir oran bulunmamaktadır. Çünkü bu durum her yatırımcının risk iştahına göre değişiklik göstermektedir.
- Para Stopu: Bu yöntemde, yatırımcı açtığı işlemler için riskini önceden belirler ve stop noktasını buna göre şekillendirir. Örneğin; “Bu işlemde 100 TL riske edeceğim.” diyen bir yatırımcı stop noktasını, stop olduğunda 100 TL kaybedecek şekilde belirler. Bu yöntemde de stop noktası yatırımcıların risk iştahına göre değişiklik göstermektedir.
Stop Loss Nasıl Yapılır, Nasıl Kullanılır?
Stop olmak için belirlediğiniz koşul sağlandığında ekran başında olamayacak ve işlemi takip edemeyecekseniz borsalarda bulunan stop limit kısmını kullanabilirsiniz. Bu sayede siz işlemi takip edemiyorken bile işleminiz stop olmuş olur ve bakiyenizi korumuş olursunuz.
Örneğin alım yönlü bir işlem açtığınızı düşünelim. Eğer fiyat yukarıda bahsettiğimiz yöntemlerden birini kullanarak belirlediğiniz seviyeye düşer ise stop olmak istiyorsunuz. Belirlediğiniz fiyatın da 0,5 seviyesi olduğunu düşünelim. Bu durumda işlem yapmış olduğunuz borsadan “sat” kısmına, oradan da “stop limit” kısmına tıklayarak işleminize stop koyabilirsiniz. Bunun bir örneği aşağıdaki görselde mevcuttur:
Burada aklınızı karıştıracak husus 0,6 fiyatının neden yazdığı olacaktır. Bu nedenle ne anlama geldiğini hemen açıklayalım: “Eğer alım yaptığım ürünün fiyatı 0,6 seviyesinin altına düşer ise 0,5 seviyesinden satış emri veriyorum.” anlamına gelmektedir. Bir nevi satış emrinizin işleme alınması için bir ön koşul oluşturmaktır. Bu yöntem ile alım yönlü işleminize stop koyabilirsiniz. (bknz: Short İşlem Nedir?)
