Mum grafiklerde sıklıkla karşılaşılan doji mumunun ne olduğunu ve nasıl yorumlandığını inceleyelim.
Doji Mumu Nedir?
Mum grafiklerin analizinde çok önemli bir yere sahip olan doji mumu, açılışı ile kapanışı aynı olan mum türüdür. Yukarıdaki görselde de görüleceği üzere üç farklı doji mum türü bulunmaktadır. Bu mumlar belirdikleri yere göre farklı şekilde yorumlanmaktadır.
Doji Mumu Nasıl Yorumlanır?
Doji mumları, çok belirgin ve önemli bir “trend değişim” sinyalidir. Fakat bu sinyalin doğru çıkıp çıkmayacağı, dojiden önce ve sonra gelen mumların yaptıkları hareketlere bağlıdır.
Yükselen Trendlerde Doji Mumu
Doji mumu en kuvvetli sinyalleri genellikle piyasa tepelerinde verir. Bu durum, yukarıdaki örnekte de görüleceği üzere, özellikle uzun yeşil gövdeli bir mumdan sonra beliren dojiler için doğrudur. Dojilerin yükseliş trendlerinde negatif yönlü sinyal vermelerinin en büyük nedeni kararsızlığı temsil ettikleri içindir. Yani kararsız olan alıcılar yükseliş trendini devam ettirmekte zorlanmaktadırlar. Henüz tepe olup olmadığı belli olmayan bir bölgede oluşan doji mumunu teyit etmenin en sağlıklı yolu, aşırı alım – aşırı satım indikatörlerini kullanmak olacaktır (bknz: RSI (Göreceli Güç Endeksi) Nedir?).
Piyasa tepelerinde özellikle uzun bacaklı doji mumu etkili olmaktadır. Bu mumun uzun üst fitili ile uzun alt fitili, piyasada oluşan kararsızlığın ve yönsüzlüğün en belirgin halidir. Bunun yanı sıra, mezar taşı doji mumları da oldukça önemlidir. Genellikle düşen trendlerde gözlenseler de en güvenli sinyalleri piyasanın tepe yaptığı yerlerde verirler.
Düşen Trendlerde Doji Mumu
Doji mumları, piyasa tepelerinde etkili sinyaller üretmelerine rağmen piyasa diplerinde bu kadar başarılı değillerdir. Bunun sebebi, doji mumlarının alıcılar ve satıcılar arasında oluşan dengeyi göstermelerinden dolayı olabilir. Bu belirsiz koşullar ve kafası karışık alıcılar ile satıcılar yüzünden piyasa daha da düşebilir. Bu nedenle piyasa diplerinde karşımıza çıkan dojileri yorumlarken diğer teknik göstergelerden de faydalanmak en doğrusu olacaktır (bknz: MACD Nedir?). Yukarıdaki görselde ise trend değişim sinyalini başarıyla vermiş olan bir doji mumu görmektesiniz. Bu mum oluştuktan sonra piyasa yeni bir düşük dip yapamayarak yükselişe geçmiştir.