- Ethereum, Matic zkEVM’i sayesinde Layer 2 ölçekleme sorununu çözmeyi hedefliyor.
- Ethereum blockchain, üç katmanlı bir istemciye genişleyecek.
- Gecikme ve veri verimliliği hala bir sorun.
Ethereum [ETH], birkaç yıl önce işlem gecikmeleri ve ağ sıkışıklı sorunlarıyla karşı karşıya kalmıştı. Ancak, ölçeklendirme çözümlerinin çoğu sayesinde bu zorlukları çözmekte blockchainlere öncü olmuştur. Bunların sonuncusu, Polygon [MATIC] tarafından başlatılan Ethereum Sanal Makinesi [zkEVM] ile sıfır bilgi entegrasyonudur.
27 Mart’ta Mainnet Beta açılsa da, pek çok katılımcı adayın L1 projesinin L2 muadiliyle nasıl etkileşime gireceğini anlamadığı görülmüştür. Bu belirsiz görüş nedeniyle Vitalik Buterin, konuyla ilgili bir blog yazısı yayınladı.
Ethereum (ETH) Kurucusu Paylaşım Zamanı Diyor!
Ethereum’un kurucularından biri olan Vitalik’e göre, projenin konsensüs ve yürütme istemcilerinden oluşan düğümleri, zkEVM katılımına izin vermek için azaltılmıştır. Yürütme istemcisi, blok zincirindeki verileri doğrulamak için Proof-of-Stake (PoS) mekanizmasını kullanır. Öte yandan, konsensüs istemcisi, en son veritabanını korumak ve işlemleri yürütmekten sorumludur.
Normalde, bu istemciler ağın üçte ikisini oluşturur. Ancak, zk rollup’ların tanıtımıyla artık bu durum değişecek gibi duruyor! Bu nedenle, zincir bloklarını sonlandırırken geliştiricilerin müdahale etmesine izin veriliyor. Vitalik şöyle belirtti,
“Bugün itibariyle, hiçbir konsensüs veya yürütme istemcisi ağın üçte ikisinden fazlasını oluşturmuyor.”
Ayrıca, Vitalik, boşalan alanın zkEVM’nin üçüncü Ethereum istemcisi haline gelmesi anlamına geleceğini belirtti. Ancak, bunun hemen olmayacağını, çünkü L1’in bunları doğrulama için kullanma konusunda çalışması gerektiğini belirtti.
Ethereum Layer 2 için Zorluklar ve Çözümler
Zk yeteneğine rağmen, Vitalik, hiçbir L2’nin çözemeyeceği sorunlar olduğunu belirtti. Geçikme sorununu, geç yayınlanan bir bloktan sonra zincirin bozulmasına izin verebilecek bir sorun olarak gösterdi. Ve veri verimliliği, doğrulayıcı imzaları açığa çıkarabilecek bir sorun olarak gösterildi. Ancak, uzun vadede olası çözümler olduğunu belirtti ve şöyle dedi,
“Tek yuvalı kesinlik protokolünü tasarlarken dikkatli olunarak gecikme sorunu ele alınabilir. Veri verimliliği sorunu, doğrulama ile ilgili verileri toplamak için ayrı bir protokol gerektirir.”
Yayında yer alan daha fazla bilgi, zk Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge (zk-SNARKS) hakkında bilgi verdi. Zk kanıtları, tarafların başka bir bilgi açıklamadan doğru bir ifadeyi doğrulamasına izin verirken, zk-SNARKS, doğrulayıcı ve doğrulayıcısı arasında etkileşim olmadan sahiplik kanıtı sağlar.
Vitalik, zk-sNARKS ve ERC-4337’nin, blok zincirinde sözleşmeler oluşturmayı ve işlem yapmayı mümkün kılan veri verimliliği sorununu da çözebileceğini belirtti.
Bu arada, Ethereum kurucusu, tüm sürecin gerçekleşmesinin uzun zaman alacağını kabul etti. Ayrıca, yavaş blok yürütme ve doğrulama işlemlerinin başlangıçta bir sorun olabileceğini de kabul etti.
