Finansal Eylem Görev Gücü (FATF) ilk olarak tüm kripto para borsalarına ve kripto para birimleriyle iş yapan diğer şirketlere belirli yükümlülükler getiren kuralları Haziran 2019’da duyurdu ve ülkelere bu kurallara uymaları için 12 ay süre verdi. G20 organı, Haziran ayında bir yıl sonra, hazırlık sürecini 12 ay daha uzatan bir nihai rapor yayınladı.
Bir yıllık uzatma sürpriz olmadı. Öte yandan Bitcoin Suisse AG Risk Yönetimi Başkanı David Riegelnig, BTC Times’a şunları söyledi: “Düzenleyiciler açısından seyahat kuralını uygulamak için bir yıl daha verdiler ve sektörün ilerlediğini görüyorlar. Düzenlemelerin en azından önümüzdeki yılın ortasında yürürlüğe girmesini bekliyorum.” şeklinde konuştu.
FATF nedir?
Mali Eylem Görev Gücü (FATF), kara para aklamanın ve terörün finansmanının önlenmesi için uluslararası standartlar belirleyen bir organizasyondur. Oluşumun temel amacı, yasa dışı amaçlarla para transferlerini tespit etmeye yönelik öneriler geliştirmek ve uygulamaktır.
Seyahat Kuralı nedir?
Seyahat Kuralı aslen 28 Mayıs 1996 tarihinde ABD’de Banka Gizlilik Yasası tarafından oluşturulmuş ve Hazine Bakanlığı’nın Mali Suçları Önleme Ağı (FinCEN) tarafından yürürlüğe girmiştir.
Kural, 3.000 $ ‘ı aşan para transferleri için tüm aracı finans kuruluşlarının müşteri bilgilerini birbirleriyle paylaşmasını gerektirir. Sağlanacak bilgiler: gönderenin adı, adresi ve banka hesap numarasıdır.
2009’da piyasaya sürülen Bitcoin, son yıllarda kullanıcı tabanı kademeli olarak genişlediği için düzenleyicilerin radarına girdi. Bu nedenle FATF, geleneksel finans dünyasında zaten var olan Seyahat Kuralına uymak için kripto para borsaları gibi şirketleri tanımlayan “sanal varlık hizmeti sağlayıcıları” için yeni standartlar geliştiriyor.
21 Haziran 2019’da FATF, “Elektronik Transferler” konusundaki 16. tavsiyesini, özellikle kara para aklama veya terörizmin finansmanında kripto para birimi kullanımının izlenmesi ve tanımlanmasında, kolluk kuvvetlerinin karşılaştığı zorlukları ele almak için FATF Seyahat Kuralını içerecek şekilde güncelledi.
Bu yeni Seyahat Kuralı, ABD Banka Gizlilik Yasası’nın denetim düzenlemelerine benzer, ancak sorumluluğu dünya çapında kripto para birimi transferlerine kadar genişletiyor.
Seyahat Kuralına uyması gereken şirketler
Seyahat Kuralı, kripto para birimi değişimi gerçekleştiren ve kripto para birimi saklama hizmetlerini aktaran veya sağlayan işletmeleri ve ayrıca kripto ile ilgili her türlü finansal hizmeti kapsar.
Riegelnig, “Kripto para depoluyor, aktarıyor veya takas ediyorsanız, sanal bir varlık servis sağlayıcısısınız” dedi. Bununla birlikte, bir cüzdan yazılımı sağlayıcısıysanız, dışarıda kalabilirsiniz diyor.
Merkezi olmayan değişimler ve borç verme protokolleri kapsam dahilinde mi?
FATF, özellikle son DeFi çılgınlığı nedeniyle bu alan hakkında giderek daha fazla düşünüyor. “Akıllı bir sözleşme insanlar tarafından yönetici anahtarları aracılığıyla kontrol ediliyorsa, aracı olarak kabul edilmeleri çok olasıdır.” şeklinde konuşuyor.
Riegelnig’e göre, CoinJoin sağlayıcıları gibi gizliliği artıran hizmetlerin, kullanıcılarının özel anahtarlarını kontrol etmedikleri için Seyahat Kuralı hakkında endişelenmelerine gerek yok.
İşletmeler ve müşteriler için ne değişiyor?
FATF hazırlık sürecini 12 ay daha uzatırken Seyahat Kuralının Haziran 2021’de yürürlüğe girmesi bekleniyor.
FATF’in üye ülkelerden 39 katılımcı -b Türkiye’de biri de dahil olmak üzere kripto para sektöründe faaliyet gösteren müşterilerinin kişisel bilgileri, bir kurumdan diğerine transfer yaptıklarında kripto para birimleri paylaşılacak.
Öte yandan, üyeler kararlara uymayan kişilerle etkileşimde bulunmamayı seçebildikleri için Seyahat Kuralının dünya çapındaki işletmeler üzerinde bir etkisi olması bekleniyor.
Riegelnig, “FATF tarafından empoze edilen yükümlülüklerin yalnızca üye devletler için bağlayıcı olduğu doğru, ancak gerçekte bu grubun ötesinde etkileri olacak. Bu geçiş döneminden sonra, uygun olmayan ülkelerde sanal varlık hizmet sağlayıcıları ile transfer yapılmayacaktır. Bunun için ehliyetinizi riske atamazsınız. ” diyor.