Yatırım dünyasında hemen hemen her gün, piyasa koşullarını tanımlamak için kullanılan “boğa” ve “ayı” terimlerini duyacaksınız. Pazarın yönü, portföyünüzü etkileyen büyük bir güç olduğundan, terimlerin ne anlama geldiğini ve her birinin sizi nasıl etkilediğini tam olarak bilmeniz önemlidir. Boğa ve ayı piyasası terimleri, borsaların genel olarak ne durumda olduğunu, yani değer kazanıp kazanmadığını açıklamak için kullanılır.
Ayı ve boğa piyasası terimleri yalnızca kripto para piyasalarında değil finans piyasalarının hepsinde kullanılan kavramlardır. Ayı ve boğaların kurbanlarına saldırma şekilleri nedeniyle bu isimler verilmiştir. Boğaların saldırı esnasında her şeyi boynuzlarıyla aşağıdan yukarıya kaldırmaları ve ayıların ise avlarını tutup yere düşürerek etkisiz hale getirmeleridir.
Ayı piyasası (bear market) piyasanın karamsar ve fiyatların düşüş trendinde olduğu dönem için söylenir. Ayı piyasasında ise ana trend aşağı düşüş yönündedir. Ayı piyasasının ne kadar süreceğinden bağımsız şekilde bu süre boyunca fiyatların en son yaşanan tepe noktasından %15- %20 civarında düşüş gösterdiği görülür ve bir süre daha düşüş trendinde olacağı beklenir. Ayı piyasası boyunca Bitcoin veya diğer kripto paralar için talep azalır ve fiyatlar düşmeye devam eder. Ayı piyasalarının ne kadar süreceği duruma bağlı olarak değişir. Bazıları sadece birkaç hafta sürebilirken, bazıları yıllarca sürebilir. Hatta döngüsel olarak görülen bir ayı piyasası birkaç yıl bile sürebilir.
Boğa piyasası (bull market) ise ayı piyasasının aksine o piyasanın ürünlerine yönelik talebin arttığı, alımların başladığı, ana trendin yükseliş yönüne gittiği ve pazarın bir süre içinde agresif bir şekilde yükselmesi ile tanımlanmaktadır. Bununla birlikte “Borsa hızlı bir şekilde yükselişe geçti hadi para yatıralım.” diye düşünen insan sayısının arttığını görürüz. Bu gibi zamanlarda, yatırımcılar genellikle yükselişin uzun vadede devam edeceğine inanmaktadırlar fakat piyasanın da belli bir doyum noktası olacaktır.
Ayı ve boğa piyasalarının ne kadar süreceği ilgili piyasadaki ürünlere ve ortam koşullarına göre değişir. Haftalık, aylık, yıllık zaman dilimlerinin geçirildiği dönemler olurken bazı ürünler için döngüsel olarak yaşanan ayı ve boğa piyasaları vardır. Ayı ve boğa piyasasında olmayı etkileyen faktörler yalnızca bu arz talep dengesi kapsamında değildir. Yatırımcıların psikolojisi, Bitcoin ve diğer kripto paraların bilinirliği, güvenirliğinde, entegrasyonunda kat edilen yol da ana trendin yönünü etkiler.
